Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Urząd m.st. Warszawy, jakość powietrza w Warszawie w ciągu ostatnich 12 lat systematycznie się poprawia. Poziom pyłów zawieszonych PM 2,5 i PM 10 spada. W ubiegłym roku wyniki ze wszystkich stacji pomiarowych mieściły się w normie, czyli były poniżej poziomu 20 µg na metr sześc. dla PM 2,5 i poniżej 40 µg na metr sześc. dla PM 10.
Poprawa jakości powietrza jest wynikiem m.in. długofalowej polityki rozwoju transportu publicznego i zachęcania mieszkańców aglomeracji do zamiany samochodu na komunikację zbiorową. Obecnie trwa budowa ostatniego odcinka drugiej linii metra oraz nowych tras tramwajowych na Woli i do Wilanowa.
Hybrydowe, elektryczne i gazowe
Źródłem zanieczyszczenia powietrza w mieście jest, poza przestarzałymi piecami grzewczymi, transport drogowy. W 2017 roku została przyjęta mazowiecka uchwała antysmogowa, która wprowadziła zakaz używania kopciuchów od stycznia 2023 roku. W ciągu ostatnich 5 lat liczba przestarzałych kotłów w stolicy zmniejszyła się o około 10 tysięcy. To m.in. zasługa miasta, które wspierało mieszkańców dotacjami oraz samo inwestowało w likwidację kopciuchów w lokalach komunalnych. Od 2012 roku Warszawa inwestuje w nisko- i zeroemisyjny tabor autobusowy i rozszerza sieć buspasów. Pod koniec ubiegłego roku, w ramach Warszawskiego Transportu Publicznego, po ulicach kursowało 590 autobusów nisko- i zeroemisyjnych – hybrydowych, gazowych i elektrycznych. To ponad 26 proc. wszystkich autobusów znajdujących się w dyspozycji operatorów autobusowych.
Szlaki dla taboru o alternatywnych źródłach napędu przecierały w Warszawie od 2012 roku cztery autobusy Miejskich Zakładów Autobusowych Solaris Urbino o napędzie hybrydowym. Są one zasilane silnikiem spalinowym i elektrycznym, co pozwala na mniejsze o 22-24 proc. zużycie paliwa. Oznacza to zdecydowaną redukcję emisji spalin – tlenku węgla o ok. 39 proc., a dwutlenku węgla i związków węglowodoru o 90 proc. Nadwyżka mocy pochodząca z hamowania jest gromadzona w bateriach zamontowanych na dachu autobusu. Następnie jest wykorzystywana przy przyspieszaniu pojazdu.
Kolejna duża partia autobusów hybrydowych pojawiła się w Warszawie w 2016 roku. Były to pojazdy prywatnego operatora, firmy Arriva Bus Transport Polska. Potem, w 2018 roku na ulice wyjechały autobusy hybrydowe Mobilisu.
W 2015 roku w parku taborowym MZA pojawił się nowy typ autobusów niskoemisyjnych. Kupiono 35 wozów marki Solbus napędzanych gazem. Ten sposób zasilania gwarantuje niższą emisję cząstek stałych, co ma wpływ na ograniczenie smogu w miastach. W wyniku spalania gazu w komorze silnika powstaje głównie dwutlenek węgla i woda przy całkowitym braku zadymienia. Dodatkowo spalają mniej paliwa niż pojazdy zasilane olejem z silnika diesla.
W kolejnych latach MZA zawarły trzy duże umowy na dostawę wozów gazowych. Dokument podpisany w 2017 roku z MAN Bus & Truck dotyczył 110 autobusów, w 2020 roku z Solaris Bus & Coach – 100, a z Autosanem – 90 autobusów. Wszystkie pojazdy marki MAN i Solaris już wożą pasażerów, a dostawy Autosanów są sukcesywnie realizowane.
Autobusami gazowymi dysponują także operatorzy prywatni – Arriva i Michalczewski.
Historia wozów elektrycznych na warszawskich ulicach rozpoczęła się w 2015 roku od marki Solaris Urbino Electric. Autobusy elektryczne nie emitują spalin i zanieczyszczeń do środowiska naturalnego. Wyposażone są w asynchroniczne silniki trakcyjne i baterie litowo-jonowe, które zasilają układ napędowy oraz wyposażenie pojazdu – klimatyzację, ogrzewanie, wspomaganie kierownicy i sterowanie drzwiami.
Ilościową zmianę w zakresie taboru elektrycznego przyniosło podpisanie w 2019 roku umowy pomiędzy MZA a Solaris Bus & Coach na dostawę 130 autobusów elektrycznych. Rok później zaczęły kursować w barwach WTP. Dziś jest ponad 160 „elektryków”.
Szybciej dzięki buspasom
Dziś w Warszawie są buspasy o długości przekraczającej 80 km. Mogą nich korzystać autobusy (na pasach autobusowo-tramwajowych autobusy i tramwaje), taksówki, pojazdy Miejskiego Transportu Osób Niepełnosprawnych, a z wybranych (docelowo ze wszystkich) motocykliści. Buspasy funkcjonują całodobowo lub w godzinach szczytów komunikacyjnych. W ubiegłym roku sieć stałych buspasów wydłużyła się o prawie 10 km.
Na początku 2022 roku dwukilometrowy pas autobusowy wytyczono w Dolinie Służewieckiej i al. gen. W. Sikorskiego. Odcinkiem tym kursują autobusy kilku linii, które w szczytach komunikacyjnych realizują ok. 40 kursów, a w międzyszczycie ok. 30. Przed wprowadzeniem buspasa odnotowywano opóźnienia od kilku do kilkunastu minut. Obecnie autobusy podjeżdżają na przystanki zgodnie z rozkładem jazdy.
Jesienią 7,5-kilometrowy buspas zagościł na ulicy Puławskiej w obu kierunkach na odcinku od Poleczki do granic miasta. Jeżdżą nim autobusy 8 linii, które w ciągu godziny realizują ponad 20 kursów. Wraz z wprowadzeniem priorytetów dla komunikacji zbiorowej czas przejazdu autobusów rano w kierunku Mokotowa uległ zdecydowanemu skróceniu. Jednocześnie wzrosło zainteresowanie komunikacją zbiorową.
Oprócz buspasów stałych wytyczane są także tymczasowe na czas realizacji dużych miejskich inwestycji. Tak jest w przypadku budowy drugiej linii metra, remontu estakad nad Trasą Łazienkowską czy budowy tramwaju do Wilanowa. W związku z najnowszą inwestycją – linią tramwajową do Wilanowa, autobusy mają priorytet na fragmentach ulic: Belwederskiej, Dolnej, Puławskiej i Jana III Sobieskiego.
Długość najdłuższych warszawskich buspasów przekracza 7 km. Pierwsze miejsce zajmuje pas biegnący ulicą Radzymińską, mostem Śląsko- Dąbrowskim i al. Solidarności na odcinku od ulicy Krynoliny do gen. W. Andersa. Mierzy ponad 7,7 km. Buspas o długości ponad 7,2 km jest od ulicy Szczęśliwickiej do Kanału Gocławskiego wzdłuż ulic: ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”, Kopińskiej, Wawelskiej, al. Armii Ludowej, mostu Łazienkowskiego i al. Stanów Zjednoczonych. Trzecie miejsce przypadło pasowi o długości 7,1 km wyznaczonemu w al. Stanów Zjednoczonych, na moście Łazienkowskim, w al. Armii Ludowej i na ulicy Wawelskiej na odcinku Ostrobramska – Grójecka.
