Rozmowa z Anetą Szarfenberg, wnioskodawczynią projektu w obrębie Inicjatywy Lokalnej
PASSA: Dlaczego jako sposób dofinansowania wybrała Pani inicjatywę lokalną?
ANNA SZARFENBERG: Ustawodawca przewidział różne formy wsparcia działalności organizacji pozarządowych tudzież współpracy lokalnego samorządu z organizacjami. Jedną z nich jest właśnie inicjatywa lokalna – obok konkursów tematycznych i tzw. małych grantów ważne źródło dofinansowania realizowanych działań. Dlaczego w tym przypadku? Chyba głównie ze względu na charakter oczekiwanego wsparcia – w ramach inicjatywy lokalnej można sfinansować zakup materiałów i usług, nie jest finansowane wynagrodzenie realizatorów. Za to jest to procedura – formularze i tryb rozpatrywania – stosunkowo prosta – tzn. w porównaniu np. do procedur konkursowych, które wymagają wpisania się w „kalendarz naborów” i dostosowania do określonych kryteriów. Tu nie było to potrzebne, gdyż Żywa Biblioteka jest przedsięwzięciem z założenia realizowanym dla idei, zaangażowane osoby nie otrzymują wynagrodzenia za swoją aktywność. Organizacja i zaangażowanie ludzi („Żywych Książek” i „Bibliotekarzy”) jest całkowicie bezpłatne, podobnie jak korzystanie z możliwości porozmawiania ("wypożyczenia Książek”). Z tego powodu organizacja przedsięwzięcia jest praktycznie bezkosztowa. Z drugiej jednak strony - dostępność zasobów finansowych lub materialnych pozwala na przyjemniejszą, bardziej estetyczną oprawę Żywej Biblioteki. Dlatego chcieliśmy otrzymać od Miasta wsparcie w działalności promocyjnej, upowszechniającej organizowane wydarzenie.
Na czym polega projekt?
Praktycznie rzecz ujmując, Żywa Biblioteka to zorganizowanie możliwości spotkania i porozmawiania dla różnych ludzi z osobami, z którymi najprawdopodobniej - ze względu na ciężar stereotypów nigdy nie mogliby się spotkać na neutralnym gruncie i lepiej poznać. Tymczasem, jak pokazują badania, osobisty kontakt między ludźmi jest najlepszym sposobem na przełamywanie stereotypów, budowanie postawy tolerancji i przełamywania niechęci czy wręcz wrogości wobec osób w jakiś sposób odmiennych. Tak więc zostanie zorganizowane spotkanie, w którym będzie uczestniczyło około 15 - 20 osób w roli Żywych Książek (nabór i ustalanie "katalogu" jeszcze trwa), osoby te będą zgromadzone w sali gimnastycznej szkoły podstawowej zaaranżowanej odpowiednio do indywidualnych rozmów – będą przygotowane stoliki. W odrębnym miejscu będzie "recepcja" – miejsce, w którym osoby zainteresowane rozmową z konkretną osobą (Książką) będą mogły dowiedzieć się o zasadach rozmów, ewentualnie przejrzeć "Katalog" (opis osób - Książek) i uzyskać możliwość rozmowy z wybraną Książką. Dodatkowo zostanie zapewniona opieka w postaci zajęć świetlicowych dla dzieci tych rodziców, którzy przyjdą w sobotnie popołudnie do Żywej Biblioteki właśnie z dziećmi.
Jaka jest główna idea projektu?
Żywa Biblioteka to przestrzeń spotkań ludzi, którzy nie boją się rozmawiać na trudne tematy. Albo boją się – ale ciekawość tego, co inne i nieznane, w nich zwycięża. Jest to takie przedsięwzięcie, w którym spotykają się ludzie, którzy są marginalizowani ze względu na swoją odmienność: płciową, narodowościową, kulturową, religijną, materialną etc. – z tymi, którzy tę odmienność pragną poznać. „Żywa Biblioteka ma odzwierciedlać różnorodność społeczności, w której jest organizowana. To właśnie dzięki otwarciu na tematy trudne dla danego miejsca, Żywa Biblioteka może skutecznie zastępować stereotypy wiedzą, doświadczeniem i empatią w stosunku do osób wykluczanych. Najważniejszymi wartościami Żywej Biblioteki jest otwartość, różnorodność i poszanowanie praw człowieka, które są podstawą tej metody. Żywa Biblioteka jest miejscem, w którym szczególną rolę mają grupy i osoby spotykające się ze stereotypami, uprzedzeniami, dyskryminacją i wykluczeniem. Pełnią one rolę Żywych Książek. Żywa Biblioteka nie koncentruje się na jednym temacie czy jednej mniejszości, ale dotyka problemu dyskryminacji w możliwie najszerszym kontekście. Dlatego Żywe Książki pochodzą z bardzo różnorodnych środowisk, mają zróżnicowany status społeczny, wyznanie, zawód, odcień koloru skóry, orientację seksualną, status materialny, wykształcenie, sprawność, wiek, poglądy, wygląd. Łączy ich wspólny cel: promowanie praw człowieka i akceptacji wobec inności poprzez przekazanie swojego doświadczenia.” (źródło: www.zywabibliotekapolska.pl).
Do kogo jest skierowany projekt?
Chciałabym powiedzieć, że do wszystkich – i chciałabym, żeby tak było. Bo chciałabym, żeby ludzie byli otwarci na innych, na różnorodność, żeby próbowali zrozumieć zanim skrytykują, żeby znali przyczyny zachowań innych zanim je ocenią. Myślę, że „Czytelnicy” w Żywych Bibliotekach właśnie tacy są – chcą poznać i zrozumieć świat poprzez bezpośrednie poznawanie innych ludzi – bo można tu spotkać osoby, z jakimi nie rozmawia się na co dzień, które doświadczają nietypowej sytuacji, o których często tylko słyszy się w ogólnych przekazach.
Kiedy przewidziano realizację projektu?
Żywa Biblioteka odbędzie się 5 marca br. (sobota) w godz. 11 – 19 w Szkole Podstawowej nr 330 im. Nauczycieli Tajnego Nauczania przy ul. Mandarynki 1.
