Poza dużymi inwestycjami, takimi jak budowa metra czy tras tramwajowych, w stolicy realizowane są mniejsze inwestycje poprawiające komfort i bezpieczeństwo pasażerów Warszawskiego Transportu Publicznego. Są to m.in. modernizacje przystanków, wiat oraz pętli autobusowych.
Pętle i zawrotki
Regulacja lub wymiana nawierzchni chodnika, montaż pasów prowadzących z wypustkami oraz pól oczekiwania, naprawa odwodnienia, wymiana krawężnika na ułatwiający bliski podjazd autobusu, uszczelnianie spękań i dylatacji czy budowa zupełnie nowej betonowej płyty, na której zatrzymują się autobusy – to najczęstsze prace, które wykonuje Zarząd Transportu Miejskiego na warszawskich przystankach. Stale wymieniane są również elementy służące bezpieczeństwu ruchu – słupki, bariery, punktowe elementy odblaskowe itp.
W 2023 roku już na kilku przystankach – np. Metro Politechnika 08 czy Park Moczydło 01 – wymieniona została płyta betonowa, a podobne prace kończą się właśnie na przystankach Metro Imielin 01, Osiedle Młodych 01 i Wał Gocławski 01. Przystanek Bliska 01 zyskał odświeżony peron oraz nowy asfaltowy pas przejazdowo-postojowy (tu autobusy zatrzymują się na pasie ruchu), a Wyszogrodzka 02 – zatokę. Na przystanku PKP Międzylesie 02 razem z nową zatoką betonową wyremontowany został peron z całą infrastrukturą (nowe krawężniki, płyty chodnikowe, pasy prowadzące i pola uwagi).
Jedną z większych inwestycji była też budowa przystanku i zawrotki dla autobusów linii 159 na zakończeniu al. Polski Walczącej, za wiaduktami Trasy Siekierkowskiej. Wybudowany został także zupełnie nowy przystanek wraz z wiatą na ulicy Łukowskiej (Witolin 03). To przystanek zbiorczy dla trzech linii: 141, 158 i 182. Autobusy zatrzymują się na nim zaraz po wyjeździe z pętli i podróżni nie muszą się przemieszczać po pętli – to udogodnienie szczególnie dla osób o ograniczonej mobilności.
Mniej słupków na przystankach
Na kilkunastu przystankach autobusowych i tramwajowych zdemontowane zostały słupki przystankowe, a znaki D15/D17 (oznaczające przystanek komunikacji miejskiej) zamontowane zostały na dachach wiat (rozkłady jazdy i informacje są w gablotach w wiacie). Znaki zamontowane zostały również na wysięgnikach przytwierdzonych do dachu wiaty (w czterech miejscach) lub latarniach i słupach trakcyjnych (np. na przystanku Rondo Starzyńskiego 08).
– Poprawiamy dostępność przystanków także drobnymi działaniami – niekiedy wystarczy coś przestawić, przesunąć i na przystanku jest przestronniej – wyjaśnia Katarzyna Strzegowska z ZTM
W 2024 roku ZTM będzie kontynuować prace przystankowe w różnych częściach miasta. W planach jest wybudowanie – w porozumieniu z dzielnicą Białołęka – pętli autobusowej przy ulicy G. Verdiego wraz z jej odwodnieniem i oświetleniem. Na remont czeka również kilka przystanków przy ulicy Radzymińskiej (Bieżuńska, Piotra Skargi, Gorzykowska), rondzie Zesłańców Syberyjskich czy na Powstańców Śląskich. Wspólnie z Zarządem Dróg Miejskich i Zarządem Zieleni m.st Warszawy, ZTM przebuduje białołęckie przystanki – Henryków 01 i Klasyków 01. Ich nawierzchnia asfaltowa zostanie zastąpiona antysmogową a perony dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Zazieleni się również okolica przystanków – posadzone zostaną nowe drzewa i krzewy. To projekt z Budżetu Obywatelskiego.
WTP na zielono
ZTM zazielenia Warszawę – w stolicy jest już 90 wiat z zielonymi dachami. Ekowiata ma dywan z zielonego rozchodnika oraz specjalne szyby przystankowe, ostrzegające ptaki przed zderzeniem. To jest już standard – takie są już wszystkie nowe wiaty. Rozchodnik dobrze toleruje miejskie warunki i niekorzystne warunki klimatyczne – duże różnice temperatury, nasłonecznienie, zmienną wilgotność. Jest praktycznie bezobsługowy – nie wymaga podlewania i nawożenia, długo wygląda świeżo i estetycznie.
Jednak największą zaletą rozchodnika są funkcje oczyszczania powietrza, chłodzenia i magazynowania wody. Rośliny z dachu jednej wiaty pochłaniają rocznie ponad 7 kg dwutlenku węgla i ograniczają zapylenie powietrza o 15-20 proc. Z kolei w słoneczne dni taki „zielony dywan” na dachu obniża temperaturę pod wiatą średnio o 3-5 stopni Celsjusza, a w czasie opadów magazynuje nawet do 150 litrów wody, co sprzyja retencji wody. Dzięki długiemu okresowi kwitnienia pomaga także owadom, zwłaszcza zapylającym.
Zielone przystanki są również bezpieczne dla ptaków – szyby wiat oznakowane są gęstą siatką kropek naniesioną metodą sitodruku. Takie oznaczenia ostrzegają ptaki przed zderzeniem z – nierzadko niewidoczną dla nich – przezroczystą szybą.
Zmiany na Ursynowie, Targówku i Bemowie
W 2023 roku aż 44 wiaty zyskały zielone dachy i oznakowane szyby. Metamorfozę przeszło 26 wiat na Targówku – w ramach projektu z Budżetu Obywatelskiego 2023 „Zielone przystanki autobusowe na Targówku”: Bohuszewiczówny 01 i 02, CH Targówek 01 i 03, Chodecka 01 i 02, DKS Targówek 01 i 02, Handlowa 01, Lusińska 01, Łojewska 01, Malborska 01 i 02, Metro Trocka 01, 03 i 06, Młodzieńcza 01, 02, 03 i 04, Przy Grodzisku 01 i 02, Rembielińska 01 i 02 oraz Szpital Bródnowski 03 i 04.
Na Ursynowie został zrealizowany projekt „Łąki na przystankach”. Dachy zazieleniły się w ośmiu miejscach: Metro Imielin 01 i 02, Metro Natolin 01, 02, 03 i 04, Lanciego 01 oraz Polinezyjska 03. Podobnie jak na Targówku, gładkie przezroczyste szyby zostały zastąpione tu oznakowanymi w taki sposób, aby były lepiej widoczne dla ptaków.
Na tym nie koniec prac – ZTM ustawia 6 zupełnie nowych wiat na Bemowie – na przystankach: Os. Leśne 01 i 02 oraz Fort Bema 01 i 02 oraz w Rembertowie – na przystankach Rembertów-Akademia 01 i Rembertów Ratusz 01. To tzw. wiaty seryjne, standardowo wyposażone w ławki i gabloty informacyjne, z rozchodnikiem na dachu i przyjaznymi ptakom szybami. Zmodernizowanych zostało 10 innych wiat – zyskały dachy z roślinami.
Czy przystanek można przenieść?
A co ze „starymi”, likwidowanymi wiatami? – Staramy się, żeby nic się nie marnowało i wiaty, które z różnych powodów są nieużywane – np. funkcjonowanie przystanków zostało zawieszone na dłuższy czas z powodu budowy metra – znajdują nowe lokalizacje. Jeśli jakaś wiata może zostać przeniesiona w inne miejsce stolicy i tam służyć mieszkańcom, to przestawiamy je w miejsca, gdzie zadaszeń wcześniej nie było, m.in. na przystanki: Turmoncka 02, Płaskowickiej 01, Izbicka-Cmentarz 02, Erazma z Zakroczymia 01. W taki sposób wiaty zyskało aż 29 przystanków – dodaje dyrektorka Katarzyna Strzegowska.
W 2024 roku w ramach Budżetu Obywatelskiego planowany jest montaż 81 zielonych dachów oraz 9 nowych wiat przystankowych: w Wawrze (6), Ursusie (7), Rembertowie (2), na Targówku (24), Bielanach (5), Ursynowie (12), Bemowie (22) i Mokotowie (12).
