Serwis korzysta z plików cookies. Korzystanie z witryny oznacza zgodę, że będą one umieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Mogą Państwo zmienić ustawienia dotyczące plików cookies w swojej przeglądarce.

Dowiedz się więcej o ciasteczkach cookie klikając tutaj

Już w piątek rozpoczyna się 64. Warszawska Jesień

15-09-2021 22:06 | Autor: Katarzyna Nowińska
W dniach od 17 do 25 września w Warszawie zabrzmi muzyka 60 kompozytorek i kompozytorów muzyki współczesnej. Już w najbliższy piątek o godzinie 19:30 powita nas Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach pod dyrekcją Vincenta Kozlovskiego. Będziemy mieli okazję wysłuchać światowego prawykonania nowego utworu Elżbiety Sikory „Liquid Air”, „Triptique” autorstwa Agaty Zubel oraz utworów instrumentalno-elektroniczne „Bound to the Bow” Ash Fure i „Skumfiduser” Marka Applebauma.

W taki właśnie sposób rozpocznie się 64. edycja Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. Jest to największy w Polsce i jeden z największych i najważniejszych festiwali muzyki współczesnej na świecie.

Impreza po raz pierwszy odbyła się jesienią 1956 roku na fali odwilży po latach stalinowskiej dyktatury i pomimo, że ówczesne polskie władze szybko odstąpiły od procesu demokratyzacji, festiwal pozostał wspaniałą pamiątką po tamtych pełnych nadziei momentach. Zamiarem pomysłodawców wydarzenia było zapoznanie polskiej publiczności z nowoczesną muzyką zachodnią i przerwanie izolacji, w jakiej znalazły się polskie środowiska artystyczne w latach stalinowskich. Dla komunistycznych władz argumentem na rzecz zorganizowania festiwalu była możliwość zademonstrowania wyższości muzyki socjalistycznej nad burżuazyjną muzyką krajów kapitalistycznych. Pierwsza „Warszawska Jesień” odbyła się w dniach od 10 do 20 października 1956, zbiegając się w czasie z październikową odwilżą polityczną w Polsce. Wysłuchać można było utworów w wykonaniu orkiestry Radia Francuskiego z Paryża, Wiener Symphoniker, kilku zespołów z Bukaresztu, Brna i Moskwy, a także polską Orkiestrę Filharmonii Narodowej i Filharmoni Śląskiej z Katowic (wówczas ze Stalinogrodu). Od tamtej pory przez cały czas trwania komunizmu impreza odbywała się regularnie z dwa tylko wyjątkami. Finansowanie wydarzenia było w pełni zagwarantowane przez państwo. Festiwal jest więc wydarzeniem z ogromną tradycją, jak również swego rodzaju świadkiem historii.

Obecnie wydarzenie organizowane jest przez Związek Kompozytorów Polskich, a nad programem czuwa Komisja Repertuarowa powoływana przez Zarząd Związku, jednak w swej pracy w pełni od niego niezależna. Festiwal ma formułę otwartą, co oznacza, że jego celem jest zaprezentowanie różnorodności zjawisk i tendencji występujących obecnie w muzycznym świecie. W ramach tegorocznej „Warszawskiej Jesieni” będziemy mieli możliwość delektowania się nie tylko wspaniałymi koncertami czy operami, ale także całymi spektaklami muzycznymi, będziemy mogli podziwiać instalacje muzyczne i działania w przestrzeni publicznej. Organizatorzy przygotowali też wiele ciekawych spotkań i warsztatów poświęconych muzyce, w tym warsztaty kompozytorskie oraz audycje Radia Jesień. Największymi gwiazdami tegorocznej imprezy będą niewątpliwie Ash Fure, Elżbieta Sikora oraz Krzysztof Knittel.

Ash Fure to amerykańska kompozytorka urodzona na początku lat 80-tych, która mimo młodego wieku zdobyła już wielkie międzynarodowe uznanie i sławę. Ma też już na swym koncie wiele prestiżowych nagród. W swych utworach o niezwykle zmysłowym brzmieniu łączy muzykę, instalacje i performance. Jej utwór z 2016 roku „Bound to the Bow” był nominowany do nagrody Pulitzera w dziedzinie muzyki. Ten właśnie utwór oraz „Interior Listening Protocol” usłyszymy podczas festiwalu w dniach 21 i 22 września w Komunie Warszawskiej.

Elżbieta Sikora to polska kompozytorka urodzona w latach 40-tych we Lwowie, a od 1981 roku mieszkająca we Francji. Jej bogata twórczość obejmuje zarówno muzykę elektroniczną, jak i opery. Skomponowana przez Sikorę opera "Wyrywacz serc" w reżyserii Mariusza Trelińskiego była z sukcesem wystawiana w Operze Narodowej w Warszawie w 1995 roku. Ta sama opera we francuskiej wersji językowej została pokazana w Centrum Pompidou w Paryżu w 1997 roku. Kompozytorka jest laureatką wielu nagród, w tym, między innymi, II nagrody na Konkursie im. Carla Marii von Webera w Dreźnie w 1978 za operę "Ariadna" czy I nagrody na Konkursie dla Kompozytorek w Mannheim w 1982 za utwór "Guernica - hommage à Pablo Picasso" na chór mieszany. Podczas „Warszawskiej Jesieni” 18 września o godzinie 12 odbędzie się spotkanie z artystką, a o godzinie 15 rozpoczną się warsztaty, które poprowadzi w Austriackim Forum Kultury. Utworów Elżbiety Sikory będziemy mogli wysłuchać podczas otwarcia festiwalu oraz w dniu 21 września o godzinie 19:30 na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina.

Krzysztof Knittel wraz z Elżbietą Sikorą oraz Wojciechem Michniewskim w 1973 utworzył grupę kompozytorską KEW. Urodzony w latach 40-tych w Warszawie kompozytor muzyki współczesnej tworzy muzykę elektroniczną, utwory na orkiestrę, chóry, zespoły kameralne, między innymi, dla Filharmonii Narodowej, NOSPR-u, Orkiestry Kameralnej PR Amadeus, Sinfonii Varsovia, Cameraty Silesia oraz utwory dla solistów. Szerszemu gronu odbiorców znany jest jako kompozytor muzyki do wielu piosenek, takich jak chociażby wykonywane przez Magdę Umer „Koncert jesienny”, „Już szumią kasztany" czy "Jeśli myślisz". Knittel skomponował też muzykę do 21 filmów, zarówno dokumentalnych i krótkometrażowych, jak i do seriali telewizyjnych oraz fabuł, w tym do Amatora w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego. Laureat licznych nagród, takich jak, Nagroda Solidarności w dziedzinie muzyki, Nagroda Foundation for Contemporary Performance Arts w Nowym Jorku, Nagroda Artystyczna im. C.K. Norwida czy Nagroda Związku Kompozytorów Polskich. Podczas tegorocznej „Warszawskiej Jesieni” utwory kompozytora uslyszymy, między innymi, 17 września o godzinie 18 w Filharmonii Narodowej oraz 18 września o godzinie 17 na Przyczółku Grochowskim, a w dniu 23 września o godzinie 12 będzie się można spotkać z artystą w Austriackim Forum Kultury.

Szczegółowy program 64. edycji „Warszawskiej Jesieni” jest dostępny na stronie www.warszawska-jesien.art.pl/2021/program/program.

Tak, jak i w zeszłym roku większość koncertów będzie transmitowana on-line. W zeszłym roku dzięki tej hybrydowej formule wydarzenia muzyki w ramach festiwalu słuchało około 30 tysięcy osób na całym świecie.

W tym samym czasie, co „Warszawska Jesień” odbywać się będzie „Mała Warszawska Jesień”. Będzie to już 11. Edycja mini festiwalu muzyki współczesnej dla dzieci. Najmłodsi miłośnicy muzyki będą mieli okazję posłuchać utworów w wykonaniu, między innymi, Doroty Miśkiewicz, Joanny Freszel, zespołu Kwadrofonik czy Sinfoni Varsovia. Podczas koncertów w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski lekcję na temat muzyki współczesnej poprowadzi dla dzieci smok Bazylek.

Dla rodziców organizatorzy imprezy przygotowali panel dyskusyjny on-line za temat roli muzyki współczesnej w rozwoju małego dziecka „Efekt Mozarta czy efekt Szymańskiego? Małe dziecko a klasyczna muzyka współczesna”. Do rozmowy zaproszono edukatorów, animatorów, nauczycieli muzyki i kompozytorów.

Zarówno „Warszawska Jesień”, jak i „Mała Warszawska Jesień” to niewątpliwie, jak co roku, świetne okazje, aby docenić rolę jaką muzyka odgrywa w kształtowaniu człowieka i całego społeczeństwa. Teraz, gdy już drugi rok mierzymy się z pandemią i jej skutkami, i gdy tak wiele osób ma za sobą wyjątkowo trudne przejścia, to również moment, by dostrzec w muzyce rodzaj remedium na cierpienie i stres.

Fot. Grzegorz Mart

Wróć