Dziś wskazujemy miejsca i ich historię, zachęcając Państwa do ich odwiedzenia. Wiele z tych miejsc jest obiektem starań aktywistów i społeczników Stowarzyszenia Otwarty Ursynów, aby je uratować od zapomnienia czy zniszczenia. Dwór na Wyczółkach może być tego najlepszym przykładem. Tym samym zabieramy Państwa w niesamowitą podróż do historii naszej dzielnicy, która nie zaczyna się w końcu lat 70. ubiegłego wieku, a zaczyna się znacznie wcześniej. W każdy poniedziałek z rana na profilu Otwartego Ursynowa na Facebooku publikujemy filmiki będące wizualną opowieścią zamieszczanych w Passie artykułów. Artykuły będą dostępne również na stronie www.otwartyursynow.pl. Zachęcamy do ich czytania i oglądania.
Ursynów (powierzchnia; 4 379 ha) jako wydzielona jednostka administracyjna pojawił się dopiero w 1994 r., gdy po zmianie pierwszej ustawy warszawskiej z 8 marca 1990 r. wprowadzono nowy ustrój stolicy, opisany w ustawie z 25 marca 1994 r. Na mocy tej ustawy Warszawa została podzielona na 11 gmin, a jedną z nich była gmina Warszawa-Ursynów. Ustrój z 1994 r. nie sprawdził się w praktyce, toteż w na mocy trzeciej ustawy warszawskiej, z 15 marca 2002 r. wprowadzono ustrój obowiązujący do dnia dzisiejszego. Warszawa jest jedną gmina, podzieloną obecnie na 18 dzielnic, które mają status jednostek pomocniczych (gminy).
Współczesny Ursynów powstał w latach 70. XX w. na terenach położonych na południe od Potoku Służewieckiego. Pod budowę osiedli pasma Ursynów-Natolin wywłaszczono wówczas 1015 hektarów terenów rolnych, charakteryzujących się minimalną zabudową (głównie – Nowy Imielin). Pierwsi lokatorzy do bloków Ursynowa (przy ul. Puszczyka) wprowadzili się 8 stycznia 1977 r. Pozostałe tereny dzielnicy to tzw. Zielony Ursynów, czyli niewielkie osiedla o niskiej zabudowie. Znaczną część Ursynowa zajmuje Las Kabacki (908 ha, tj. 20,7%). W dalszym ciągu tereny rolne występują w południowej i zachodniej części dzielnicy, ale wyraźnie widać zamieranie działalności rolniczej i wchodzenie na te tereny zabudowy mieszkaniowej, co jest już procesem nieodwracalnym.
Ursynów powstał na terenach podmiejskich, znajdujących się w pasie fortecznym dawnej rosyjskiej twierdzy „Warszawa”, na którym mocno ograniczone były możliwości budowania czegokolwiek. Z tej głównie przyczyny na terenie dzielnicy prawie nie ma obiektów zabytkowych. Kilka wiekowych obiektów istniało jeszcze niedawno, np. chałupa przy ul. Bekasów czy „czworaki” przy ul. Kokosowej, ale w nieznanych bliżej okolicznościach, obydwa spłonęły. Inne obiekty, jak np. dawna restauracja „Baszta” przy Puławskiej, XIX-wieczny dwór przy Krasnowolskiej czy też przepięknie położony dwór „Wyczółki” są albo w stanie agonalnym, albo mocno już przekształcone. Położony na skraju wyżyny warszawskiej zespół parkowo-pałacowy w Natolinie, z nieznanych powodów (wbrew pkt 8. załącznika do ustawy z 25 marca 1994 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy), znajduje się w granicach administracyjnych dzielnicy Wilanów.
Tym niemniej na terenie Ursynowa są obiekty godne uwagi. Zaliczają się do nich m. in.: zespół kościoła św. Katarzyny przy ul. Fosa 17, „Gucin-Gaj”, czyli zespół pałacowo-parkowy w miejscu dawnej posiadłości Juliana Ursyna-Niemcewicza (obecnie teren Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego), porosyjski Fort VIII, zespół torów wyścigów konnych przy ul. Puławskiej 266, zespół dworski Wyczółki przy ul. Łączyny 2 oraz dwór rodziny Karniewskich na Kabatach przy ul. Jana Rosoła 19.
Współczesna ciekawostka: Czy wiecie, że dokładnie 40 lat po zasiedleniu pierwszych bloków na wysokim Ursynowie powstało prężnie działające do dnia dzisiejszego stowarzyszenie Otwarty Ursynów oraz została podpisana przez jego członków założycieli Deklaracja Przyjazny Ursynów, stanowiąca fundamenty spajający jej członków.
