Mówiąc o zdrowym żywieniu warto pamiętać, że jego celem jest utrzymanie dobrego ogólnego stanu zdrowia. Zaś zdrowie seniora zapewnia nie tylko dobra opieka medyczna czy uwarunkowania środowiskowe, ale w przeważającej mierze styl życia i oczywiście właściwe żywienie.
Aktywność fizyczna dostosowana do możliwości jest jednym z głównych czynników prozdrowotnych. Efekty daje nawet wysiłek umiarkowany - spacery, pływanie, rower, uprawianie ogródka, minimum 20 - 30 min dziennie. Łatwiej dzięki temu uniknąć jednej z głównych przypadłości osób starszych, jaką jest otyłość i nadwaga, prowadzące często do chorób układu krążenia, woreczka żółciowego, a nawet cukrzycy i niektórych rodzajów nowotworów. Jednak nawet aktywność ruchowa nie wyeliminuje konsekwencji błędów żywieniowych - braku niektórych posiłków, nadmiernego dosładzania czy solenia, monotonii odżywiania czy wykluczenia surowych warzyw i owoców. Posiłki powinny być nie tylko urozmaicone, ale i posiadać przyjemny wygląd, smak i zapach. Należy równocześnie pamiętać o wykluczeniu potraw ciężkostrawnych, ograniczeniu smażenia i dostosowania konsystencji do stanu zdrowia.
Kolejnym ważnym czynnikiem zdrowego żywienia seniorów są płyny, będące niezbędnymi składnikami codziennej diety. Woda jest składnikiem chyba fundamentalnym, i niestety, przez wiele starszych osób nie spożywanym w dostatecznej ilości. A przecież to woda "buduje" organizm, jest rozpuszczalnikiem i transportuje wiele składników odżywczych, będąc przy tym niezbędna w procesach prawidłowego trawienia. Stanowi również główny składnik "smaru" w przestrzeniach stawowych, chroni oczy, uczestniczy w regulacji temperatury ciała. Jej niedostatek zwiększa zagrożenie nadciśnieniem, powiększa suchość skóry, może nasilać objawi astmy czy migreny. Odpowiednio duże spożywanie płynów nie tylko ogranicza wymienione dolegliwości, ale dodatkowo zmniejsza ryzyko wystąpienia niektórych nowotworów i stanów przednowotworowych, infekcji układu moczowego, kamicy nerkowej, zaparć. Instytut Żywności i Żywienia zaleca, by przeciętne spożycie płynów (napojów i z produktów stałych) wynosiło ok. 2 l dla kobiet i 2,5 l dla mężczyzn, co oznacza konieczność picia ok. 1,5 - 2 l napojów dziennie.
Wymienione czynniki są głównymi, ale nie jedynymi ułatwiającymi utrzymanie zdrowia seniorów.
- Należy być aktywnym, nie tylko fizycznie ale i umysłowo, stwierdził prof. Wojciech Roszkowski zapytany o rekomendacje żywieniowe dla seniorów. - Natomiast jeśli chodzi o żywienie, to podstawowe, krótkie zalecenia ujmuje "zasada 6 x U". Urozmaicenie - spożywajmy jak najwięcej różnych produktów, dzięki czemu dieta dostarczy wszelkie niezbędne składniki odżywcze. Umiarkowanie - nie przejadajmy się, dbajmy aby nie doprowadzić do nadwagi lub otyłości, zapobiegniemy dzięki temu pojawieniu sie wielu chorób!. Uregulowanie - jedzmy posiłki o stałych porach. Unikanie (lub ograniczanie) niektórych produktów - soli, cukru, alkoholu, używek, wyrobów o dużej kaloryczności i jednocześnie małej wartości odżywczej. Uprawianie ćwiczeń fizycznych - umiarkowany wysiłek fizyczny, przynajmniej 30 min. dziennie, dostosowany do naszych możliwości, poprawi stan zdrowia i samopoczucia. Uśmiech na co dzień - depresja i smutek rujnują zdrowie i kontakty z ludźmi, uśmiech i życzliwość zjednują nam wielu przyjaciół! - wyjaśnił prof. Roszkowski.
Znakomity potwierdzeniem tych zasad jest styl odżywiania i życia, stosowany często nieświadomie, przez osoby długowieczne. Stosują dietę prostą, ale urozmaiconą, a przy tym nie przejadają się , dzięki czemu zachowują stałą masę ciała i piją dużo płynów. Prowadzą aktywny fizycznie styl życia, dużo spacerują, pracują na działce, samodzielnie wykonują prace domowe i zakupy. I co może najważniejsze - chcą być aktywni umysłowo - czytają, grają w szachy, karty, rozwiązują krzyżówki, unikają biernego siedzenia przed telewizorem. Są aktywni umysłowo, bo tego chcą!
